Nếu say mê nghiên cứu các loại ngôn ngữ, chắc chắn bạn sẽ cực hứng thú với ngôn ngữ loài chim của người Thổ Nhĩ Kỳ. Một loại ngôn ngữ cổ độc đáo cho bạn khả năng giao tiếp từ xa tiện lợi như dùng điện thoại trong thời hiện đại này vậy đấy. Bạn có tò mò không? Cùng VT Travel Plus tìm hiểu ngay nhé.
1. Ngôn ngữ giao tiếp đặc biệt của nông dân vùng núi Thổ Nhĩ Kỳ
Người dân dùng ngôn ngữ chim ở Kuşköy
Địa hình khu vực Biển Đen – Thổ Nhĩ Kỳ có nhiều vùng đồi núi hiểm trở, diện tích của khu vực cũng rất lớn nên gây khó khăn cho người dân giao tiếp với nhau khi di chuyển trong núi rừng, các ngôi nhà nằm cách xa nhau cũng gây ra nhiều trở ngại cho người dân giao tiếp hằng ngày.
Đặc biệt là mọi người không thể cảnh báo cho nhau các nguy hiểm đang đến gần kịp thời nếu sử dụng ngôn ngữ giao tiếp thông thường.
Cho nên, người Thổ Nhĩ Kỳ ở làng Kuşköy, tỉnh Giresun, phía Bắc Thổ Nhĩ Kỳ đã nghiên cứu và sáng tạo ra ngôn ngữ loài chim độc đáo. Theo đó, khi giao tiếp bằng bộ ngôn ngữ này mọi người sẽ sử dụng tiếng huýt sáo để truyền đạt thông tin kết hợp với tiếng nói thông dụng để giao lưu với nhau hằng ngày.
Một trong những người có tiếng huýt sáo được người dân trong làng đánh giá là giỏi nhất làng, với tiếng huýt sáo trong trẻo và có khả năng vang xa đến vài dặm, từ nhà vang tới tận các vườn trái cây, đồi chè ở vùng núi Biển Đen là bà Muazzez Kocek.
Vào năm 2012, bà đã từng sử dụng tiếng sáo của mình để thể hiện thông điệp ngắn gọn là “Chào mừng tổng thống đến thăm làng của chúng tôi” để chào mừng tổng thống Recep Tayyip Erdogan, tổng thống đương nhiệm của Thổ Nhĩ Kỳ lúc bấy giờ đến làng Kuşköy của bà.
Bà Muazzez Kocek người huýt sáo giỏi nhất làng
Theo chia sẻ của bà Muazzez Kocek, ngôn ngữ chim mà bà sử dụng trong tiếng Thổ gọi là kuş dili, nó là một ngôn ngữ cổ xưa được dùng phổ biến ở những vùng có địa thế hiểm trở, nhiều núi đồi nối tiếp nhau ở Thổ Nhĩ Kỳ, thời điểm phát minh chính xác của loại ngôn ngữ này ngay cả người già nhất của làng cũng không thể nhớ rõ nhưng họ cho biết giao tiếp bằng tiếng huýt sáo để ra đời từ hàng trăm năm về trước.
Các du khách đi du lịch Thổ Nhĩ Kỳ có dịp đến làng Kuşköy và nghe người dân giao tiếp và kể các câu chuyển về tiếng huýt sáo, bạn sẽ cực bất ngờ vì người dân đã biến đổi toàn bộ từ vựng trong tiếng Thổ Nhĩ Kỳ phổ thông thành tiếng huýt sáo và người dân hiểu thông điệp mà mọi người truyền tải cho mình hoàn toàn là thông tin tần số cao độ, giao điệu du dương khác nhau của tiếng sáo đấy.
Nếu bạn chưa từng học ngôn ngữ này sẽ chỉ cảm giác chắc mình đang nghe… 1 bản nhạc nào đó mà không phải là đang được truyền tải một thông tin trò chuyện thông thường, chỉ đến khi nào bạn được chỉ dẫn, học tập kỹ lưỡng từ người dân bản xứ thì mới hiểu rõ được các thông tin từ tiếng huýt sáo truyền tải cho bạn.
Ngôn ngữ được dùng nhiều ở tỉnh Giresun
Sự ra đời, cách dùng ngôn ngữ chim quá sức ý nghĩa, độc đáo này nên nó được các nhà nghiên cứu xếp vào giai đoạn lịch sử Ngã tư của nền văn minh Đông Tây của nhân loại.
Hiện nay theo thống kê bản đồ Thổ Nhĩ Kỳ về số lượng người vẫn sử dụng tiếng chim giao tiếp có tầm 10.000 người và họ hầu hết là đến từ tỉnh Giresun và các khu vực lân cận trong vùng.
Số lượng người này đang có xu hướng giảm sút theo từng năm khi các phương tiện giao tiếp hiện đại đi kèm với các tính năng đa dụng như điện thoại, máy tính bảng, máy vi tính… đang “tràn nhanh” từ thành thị đến nông thôn, khiến người dân không còn mặn mà với việc học 1 ngôn ngữ cổ “mất thời gian” quá nhiều so với việc dùng các phương tiện giao tiếp tiện lợi nhanh chóng ngày nay.
Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang rất đau đầu trong việc cố gắng bảo tồn ngôn ngữ chim để tránh nó biến mất theo dòng chảy lịch sử.
2. Ngôn ngữ đang có xu hướng bị xóa sổ
Lễ hội truyền bá ngôn ngữ chim ở Kuşköy
Với xu hướng du lịch Thổ Nhĩ Kỳ giá rẻ sinh thái ngày càng phát triển hiện nay, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ càng cố gắng bảo tồn các giá trị văn hóa, lịch sử cổ xưa của đất nước mình, trong đó bao gồm cả ngôn ngữ chim.
Một trong những hành động nổi bật của chính phủ trong nỗ lực bảo tồn của mình là khuyến khích người dân tổ chức các lễ hội văn hóa liên quan đến ngôn ngữ này ở các ngôi làng của mình, chia sẻ, dạy cho thế hệ trẻ và cả các khách du lịch tiếng huýt sáo.
Bắt đầu từ năm 1997, mỗi năm người dân làng Kuşköy đều cố gắng tổ chức Lễ hội văn hóa, ngôn ngữ và nghệ thuật Chim, nhiều cuộc thi về tiếng sáo được tổ chức với ban giám khảo là những người “đức cao vọng trọng” trong làng.
Cùng với các lễ hội, người dân làng Kuşköy còn cải tạo trường học cũ thành một nhà nghỉ để tạo thêm địa điểm dừng chân thu hút các khách du lịch trong và ngoài nước ghé đến làng trong nỗ lực đưa ngôi làng hẻo lánh trong vùng núi này đến gần nền văn minh hiện đại cũng như tạo thêm cơ hội truyền bá ngôn ngữ chim rộng rãi hơn.
Ông Civelek, người lớn lên cùng tiếng huýt sáo đã sáng tạo ra ứng dụng từ điển tiếng huýt sáo – Islık Dili Sözlüğü trên điện thoại với nỗ lực giúp người dân cũng như các du khách đến Thổ Nhĩ Kỳ du lịch đến gần với ngôn ngữ loài chim hơn.
Ông chia sẻ, điện thoại bạn có thể bị hư, mất nhưng nếu bạn thở được thì bạn vẫn có thể huýt sáo được, vẫn có thể truyền tải thông tin từ xa cho mọi người dễ dàng được. Học ngôn ngữ chim bạn có thể mang nó đến bất kỳ đâu và không sợ mất.
Bên cạnh đó, tiếng huýt sáo cũng được chính phủ đưa vào trong các chương trình giảng dạy chính thức của các cấp học, ngôn ngữ cũng được công nhận và đưa vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo tồn của tổ chức quốc tế UNESCO vào năm 2017.
Nhưng có thể những sự nỗ lực này vẫn chưa đủ “mạnh” đối với thế hệ trẻ.
Bà Kocek dạy cô con gái 14 tuổi tiếng huýt sáo
Bà Kocek, người đã học tiếng sáo từ năm 6 tuổi trong những buổi dạy trên cánh đồng với cha mình cho biết bà đã dùng ngôn ngữ chim hơn 40 năm qua, bà và thế hệ của bà đều xem nó là di sản vô giá và mong muốn bảo vệ, tiếp tục sử dụng tiếng cổ này mãi mãi.
Nhưng 3 cô con gái của bà lại thể hiện thái độ khác hẳn với mẹ mình, trong 3 người con gái đã được bà truyền dạy tiếng huýt sáo thì chỉ có mỗi cô con gái Kader Kocek 14 tuổi là biết sử dụng ngôn ngữ này và đây cũng là tình trạng chung không chỉ ở làng Kuşköy mà ở cả các khu vực khác trong và ngoài tỉnh Giresun.
Rất nhiều người không muốn hoặc đã học nhưng lại không sử dụng thường xuyên khiến họ dễ dàng quên đi ngôn ngữ chim, quên đi thứ tiếng mà các thế hệ trước đang cố gắng bảo tồn để lưu giữ lại một di sản ngôn ngữ, lịch sử lâu đời cho các thế hệ nối tiếp của mình.
Bạn thì sao, bạn có cùng suy nghĩ với thế hệ trẻ ở Giresun, những người đang buông bỏ ngôn ngữ cổ xưa của cha ông mình không?
Thích thú với ngôn ngữ chim của người Thổ Nhĩ Kỳ, bạn nên đặt ngay 1 vé du lịch trên vttravelplus.com để đến Giresun du lịch, nghe và cảm nhận sự độc đáo của tiếng cổ, dành vài ngày tại vùng núi trong xanh, học tiếng cổ để về khoe với bạn bè thử xem, hẳn sẽ làm đám bạn cực kỳ ganh tị đấy.
